در دهه 1920 حسابدار حرفه‌ای و نابغه به نام رالف نلسون الیوت زندگی می‌کرد.با تحلیل نزدیک به ارزش 75 سال داده‌های سهام، الیوت کشف کرد بازارهای سهام که فرض می‌شد با روندی نامنظم پیش میروند، در واقع اینگونه نیستند.وقتی به سن 66 سال رسید، نهایتاً مدارک (و اعتماد به نفس) کافی جمع آوری نمود تا کشف خود را با جهان در میان بگذارد.
او تئوری خود را در کتابی با عنوان The Wave Principle یا اصل موج منتشر کرد.
بر اساس نظر او، بازار در دوره‌هایی تکراری معامله می‌شد که به گفته او احساسات سرمایه‌گذاران، ناشی از تأثیرات بیرونی (CNBC, Bloomberg, ESPN) یا روانشناسی غالب جمعی در زمان بودند.الیوت شرح داد که نوسانات صعودی و نزولی ایجاد شده توسط روانشناسی جمعی، همواره با همان الگوهای تکراری به نمایش درمی‌آمدند.او این نوسانات صعودی و نزولی را "امواج" نامید.او بر این باور بود که اگر شما قادر به شناسایی الگوهای تکراری در قیمت‌ها باشید، شما میتوانید پیش‌بینی کنید که قیمت به کدام سو میرود (یا نمیرود).
این همان چیزیست که امواج الیوت را برای معامله‌گران جذاب میکند. به آنها روشی برای تشخیص نقاط قیمت در جایی که قیمت احتمالاً واژگون میشود را میدهد. به بیان دیگر، الیوت به سیستمی رسید که معامله‌گران را قادر می‌سازد تا کف قیمت‌ها و سقف قیمت‌ها را بدست آورند.بنابراین، در میان تمامی هرج و مرج قیمت‌ها، الیوت نظمی پیدا کرد، شگفت انگیز است، نه؟ البته، مانند تمامی نوابغ دیوانه، نیاز داشت که این مدعی مالکیت این مشاهدات باشد و به همین علت نام فوق‌العاده آنرا تئوری امواج الیوت برگزید.اما پیش از کند و کاو در امواج الیوت، ابتدا نیاز است که آموزش امواج الیوت را با فراکتال‌ها شروع کنیم..
فراکتال‌ها
اساساً فراکتال‌ها ساختارهایی هستند که میتوانند به بخشهایی تقسیم شوند، که هر بخش یک کپی بسیار مشابه از کل سازه است. ریاضی دانان آنرا شباهت به خود می‌نامند.
نیازی نیست برای یافتن مثال، زیاد جستجو کنید. آنها در طبیعت یافت میشوند!
یک صدف دریایی یک فراکتال است. یک دانه برف و یا یک ابر. یک رعد هم همینطور.
خوب چرا فراکتال‌ها مهم می‌باشند؟
یک کیفیت مهم امواج الیوت، این است که آنها فراکتال هستند. بسیار شبیه به صدف‌های دریایی و دانه‌های برف، امواج الیوت هم میتوانند به زیر شاخه‌های کوچکتری از امواج الیوت تقسیم شوند.حالا آماده‌اید که یک الیوت کار شوید؟ به خواندن ادامه بدید!
موجهای پیشرو (پیشرونده؛ دارای حرکت رو به جلو)[1]
اقای الیوت نشان داد که بازارِ دارای روند به گونه‌ای حرکت میکند که وی، آن را ساختار موجی (الگوی موج)5-3 نامیده است.
اولین ساختار 5- موجی[2]؛ با نام موجهای محرک (پیشرو ،پیشرونده) نامیده میشوند.
دومین ساختار 3- موجی؛ با نام موجهای اصلاحی[3] نامیده میشوند.
در این ساختار؛ موجهای 1, 3, 5، محرک هستند، به این معنی است که آنها همراستا با روند کلی پیش میروند، در حالیکه موجهای 2 و 4، اصلاحی هستند.
موجهای 2 و 4 را با ساختار اصلاحی ABC ( که در بخش بعدی توضیح داده خواهد شد) اشتباه نکنید!!
در ابتدا اجازه دهید به ساختار محرک 5- موجی نگاهی بیاندازیم. ، اگر آن را در تصویر مشاهده نمایید، توضیح آن آسان تر میشود.
این, هنوز هم گیج کننده بنظر میرسد. اجازه دهید نمودار را بصورت رنگی در آوریم.
حالا بهتر شد! اکنون نمودار زیباتر است!! ما رنگها را دوست داریم، بنابراین ما هر قسمت از موج را با یک رنگ، رنگ‌آمیزی میکنیم.
این یک ترسیم کوتاه از آن چیزی است که در حین وقوع هر موج رخ داده است.آموزش الیوت تا به این جا که سخت نبود.
ما میخواهیم در مثالهایمان از سهام[4] استفاده کنیم، زیرا سهامها چیزهایی هستند که آقای الیوت از آنها استفاده کرده است؛ اما واقعا مهم نیست که سهام چه باشد. سهام، به آسانی میتواند؛ ارز، اوراق قرضه، طلا، نفت و غیره باشد. مساله مهم این است که نظریه موج الیوت ؛ میتواند برای بازار ارز خارجی نیز بکار گرفته شود.
- موج 1
سهام، اولین حرکت خود به سمت بالا را انجام داد. این معمولا، به دلیل وجود تعداد نسبتا کمی از افرادی است که ( به دلایل مختلف، اعم از واقعی یا خیالی) ، ناگهان احساس میکنند که قیمت سهام ارزان است و بنابراین, تصور میکنند که اکنون زمان مناسبی برای انجام خرید میباشد. این باعث میشود که قیمت افزایش یابد.
- موج 2
در این نقطه، تعداد کافی از افرادی که در موج اولیه بودند ، سهام را بیش قیمت نهاده شده، در نظر میگیرند و حد سود (تیک پرافیت [5]) قرار میدهند. و باعث میشوند که سهام به سمت پایین حرکت کند. بهرحال، قبل از اینکه سهام دوباره معامله شود، کف قیمتهای قبلی خود را نمیسازد.
- موج 3
این معمولا بزرگترین و قویترین موج است. سهام، توجه توده افراد را بخود جلب نموده است. بیشتر مردم ارزش سهام را دریافته اند و میخواهند آن را بخرند. این باعث میشود که قیمت سهام، همچنان بالا و بالاتر برود. این موج؛ معمولا تا سقف قیمتی که در انتهای موج 1 ایجاد شده است، میرود.
- موج 4
معامله گران، حد سود (Take Profit) در نظر میگیرند زیرا سهام دوباره گران شده است. این موج تمایل دارد که ضعیف باشد زیرا معمولا افراد زیادی وجود دارند که فکر میکنند، هنوز هم صعودی در سهام وجود خواهد داشت و در انتظار انجام " خرید در نرخهای پایین" هستند.
- موج 5
این نقطه، نقطه ای است که بیشتر افراد، با سهام کار میکنند و در آن؛ بیشتر تنش و اضطراب حاکم است. شما معمولا شروع به دیدن CEO کمپانی ؛ بر روی صفحه اصلی مجلات معروف بعنوان فرد ممتاز سال ؛ میکنید. معامله گران و سرمایه گذاران، گاهی با دلایل مسخره ای، برای خرید سهام می آیند و سعی میکنند وقتی با انها مخالفت میکنید؛ شما را خفه کنند. این زمانی است که سهام ، بیش از حد، قیمت گذاری میشود . افراد رقیب شروع به فروش سهامی میکنند که ساختار(الگوی) ABC را آغاز کرده است.لازم به ذکر است که برخی افراد برای پیاده سازی متد الیوت از اندیکاتور شمارش امواج الیوت استفاده می کنند.
موجهای محرک توسعه یافته
یک مورد که شما باید درباره تئوری امواج الیوت بدانید این است که یکی از سه موج محرک ( 1، 3 یا 5) همواره " توسعه یافته، تمدید شده(مطول)" خواهند بود. به سادگی، همواره یک موج وجود خواهد داشت که صرفنظر از درجه ی[میزان، مقدار] طولانی بودن ؛ نسبت به بقیه ، طولانی تر است.
بر طبق نظر الیوت، این، معمولا پنجمین موجی است که تمدید شده[6] است. با گذشت زمان ، این شیوه‌یِ قدیمیِ مدرسه برای برچسب گذاری موج، تغییر کرده است؛ زیرا تعداد زیادی از افراد، شروع به برچسب گذاری موج سوم بعنوان موج توسعه یافته نموده اند.
موجهای اصلاحی
سپس، روندهای 5- موجی، اصلاح میشوند و با توجه به روند 3- موجی مخالف ، واژگون میشوند. بجای اعداد، از حروف استفاده شده است تا بتوان انجام اصلاحات را پیگیری کرد. این، ساختار 3- موجی اصلاحی عالی را چک کنید!
اینکه ، مانند مثال قبلی، در حال استفاده از بازار صعودی [7] هستیم؛ به این معنی نیست که تئوری امواج الیوت در بازارهای نزولی صحت ندارد. ساختار 3-5 موجی مشابهی مانند این، قابل مشاهده است:
انواع ساختارهای موجی اصلاحی
بر طبق نظر امواج الیوت، 21 ساختار اصلاحی ABC وجود دارند که از نوع ساده تا نوع پیچیده تغییر میکنند.
" اوه، 21 نوع!" من نمیتوانم آنها را بخاطر بسپارم! اصول تئوری امواج الیوت ، دیوانه کننده اند!
سخت نگیرید. نکته مهم درباره امواج الیوت این است که برای انجام معامله با آن ، نیازی نیست که شما بالاتر از سن قانونی باشید! شما مجبور نیستید که یک کارت شناسایی جعلی بگیرید و یا همه ی 21 نوع از ساختارهای اصلاحی ABC را بخاطر بسپارید، زیرا آنها تنها از 3 صورت بندی که به آسانی قابل درک هستند، ساخته شده‌اند.
اجازه دهید به این صورت بندیها نگاهی بیاندازیم. این مثالها برای روندهای صعودی بکار گرفته شده اند، اما شما میتوانید اگر با روند نزولی سروکار داشتید، فقط آنها را معکوس کنید.
الگوی زیگزاگ
صورت بندی (ساختار) زیگزاگ، در واقع، حرکات بسیار تند در قیمت هستند که در مقابلِ روند غالب، حرکت میکنند. موج B، در مقایسه با موجهای A و C از نظر طول ، کوتاهتر است. این الگوهای زیگزاگی میتوانند در یک اصلاح، دو بار یا حتی 3 بار رخ دهند ( 2 تا 3 الگوی زیگزاگی که به هم متصل هستند). مشابه با همه موجها، هر یک از موجها در الگوهای زیگزاگی قابل شکسته شدن به الگوهای 5- موجی هستند.
الگوی تخت[8]
صورت بندیهای تخت، موجهای ساده اصلاحی حاشیه‌ای[9] هستند. در بخشهای تخت، موجها؛ عموماً از نظر طول، معادل هستند، و موج B ، حرکت موج A را معکوس میکند و موج C ؛ حرکت موج B را لغو میکند. معمولا میگوییم به این دلیل است که موج B میتواند گاهی فراتر از آغاز موج A برود.
الگوی(صورت بندی)ِ مثلثی
الگوهای مثلثی ، الگوهای اصلاحی‌ای هستند که با همگرا شدن و یا واگرا شدن خطهای روند، محدود شده‌اند. مثلثها، از 5- موج، تشکیل شده اند که به شیوه حاشیه‌ای، در خلاف روند حرکت میکنند. این مثلثها میتوانند به صورت متقارن، افزایشی و کاهشی و یا گسترشی باشند.
امواج الیوت در میان یک موج الیوت
همانطور که قبلا ذکر شد، امواج الیوت ، فراکتال[10] هستند. هر موج، از زیر موجهایی تشکیل شده است. اوه؟ اجازه دهید تصویر دیگری را بشما نشان دهم. تصاویر فوق العاده هستند، آیا اینطور نیست؟
آیا شما موجهای 1, 3, 5 را که از الگوی محرک 5- موجی تشکیل شده است؛ میبینید، در حالیکه موجهای 2 و 4 از الگوی اصلاحی 3- موجیِ کوچکتری، تشکیل شده است ؟
همواره به یاد داشته باشید که هر موج از الگوهای موجی کوچکتر تشکیل شده است. این الگو خود را تکرار میکند... برای همیشه!
برای سادگی، اجازه دهید این موجها را نامگذاری کنیم، تئوری امواج الیوت یک سری از دسته بندیها را ، از بزرگ به کوچک به این موجها نسبت داده است؛ که عبارتند از:
- Grand Supercycle (چند قرن)
- Supercycle (در حدود 40 تا 70 سال)
- Cycle (دوره) (یک سال تا چندین سال)
- Primary (مقدماتی) (چند ماه تا چند سال)
- Intermediate (حد واسط) (چند هفته تا چند ماه)
- Minor (کوچک) (چند هفته)
- Minute (دقیقه) (چند روز)
- Minuette (چند ساعت)
- Sub-Minuette (چند دقیقه)
موجهای Grand Supercycle از موجهای Supercycle تشکیل شده است ؛ که به نوبه خود، از موجهای Cycle تشکیل شده است و آن هم به نوبه خود از موجهای Primary، و Primary هم از موجهای Intermediate و Intermediate هم از موجهای Minor و Minor هم از موجهای Minute و Minute هم از موجهای Minuette ،که آنها هم به نوبه خود از موجهای Sub-Minuette تشکیل شده اند. آیا متوجه شدید؟
برای واضحتر شدن، اجازه دهید ببینیم یک موج الیوت، در زندگی واقعی چطور بنظر میرسد.
همانطور که میبینید، موجها به صورت کامل در زندگی واقعی شکل نگرفته اند. شما همچنین خواهید آموخت که گاهی نامگذاری موجها مشکل میباشد. اما هر چه بیشتر به نمودارها نگاه کنید، آنها را بهتر میفهمید.گذشته از این، ما نمیخواهیم شما را تنها بگذاریم! در بخشهای بعدی، ما برخی نکات را به شما می آموزیم که چگونه با دقت و صحت و سادگی؛ بتوانید موجها را شناسایی کنید و نیز به شما می آموزیم که چگونه با استفاده از موجهای الیوت معامله کنید.
3 قانون کاردینال[11] از نظریه امواج الیوت
همانطور که حدس زده اید، کلید اصلی؛ در استفاده از تئوری امواج الیوت در معامله کردن ، داشتن توانایی برای شناسایی موجها میباشد.با توسعه دادنِ تشخیص صحیح اینکه بازار در چه موجی قرار دارد؛ شما قادر خواهید بود که دریابید در کدام سمت بازار معامله کنید و Long (خرید) یا Short (فروش) را انجام دهید. سه کاردینال (قانون اصلی) وجود دارند که در نامگذاری موجها با عنوان "نباید شکسته شوند (نباید نقض شوند)" نامگذاری میشوند. بنابراین؛ قبل از اینکه عجله کنید و از تئوری امواج الیوت در معامله خود استفاده کنید، شما باید قوانین زیر را به یاد داشته باشید. عدم نام گذاری صحیح موجها میتواند خسارت فاجعه باری را برای شما بهمراه داشته باشد.
3 قانون کاردینال (اصلی) تئوری امواج الیوت
- قانون شماره 1: موج 3 ، هرگز نمیتواند کوتاهترین موج محرک باشد
- قانون شماره 2: موج 2، هرگز نمیتواند از شروع موج 1 ، فراتر رود
- قانون شماره 3: موج 4 ، هرگز نمیتواند منطقه قیمت مشابه با موج 1 را قطع کند ( از منطقه قیمت مشابه با موج 1 عبور کند).
بنابراین، راهنمایی‌هایی وجود دارند که به شما کمک میکنند که موجها را بدرستی نام گذاری کنید. بر خلاف سه قانون اصلی، این دستورالعمل‌ها می توانند نقض شوند, که عبارتند از:
- در مقابل، گاهی اوقات، موج 5 ، فراتر از انتهای موج 3، حرکت نمیکند. این با نام "کوتاه شدگی" [12] نامیده میشود.
- موج 5، اغلب، فراتر از خط روندِ کشیده شده از موج 3 ، موازی با خطِ روندِ اتصال دهنده‌یِ شروع موجهای 3 و 5 میرود یا "از آن مانع عبور میکند".
- موج 3 تمایل دارد که خیلی طولانی، تیز و مطول (توسعه یافته) باشد.
- موجهای 2 و 4 ، بارها از سطوح بازگشتی (معکوس؛ retracement) فیبوناچی فاصله گرفته و دوباره بجای اول بازمیگردند[13].
چگونه با استفاده از امواج الیوت ؛ در فارکس معامله کنیم
این احتمالا چیزی است که برای استفاده از تئوری امواج الیوت، در معامله گری فارکس منتظر آن بودید! در این بخش، ما به برخی از تدابیر توجه میکنیم و دانش خود درباره موج الیوت را برای تعیین نقاط ورود، حد ضرر و نقاط خروج ، بکار می‌بریم.
فرضیه[14]، احتمالا میتواند سناریوی صحیح باشد:
از شما خواسته میشود، شمارش موج خود را آغاز کنید. مشاهده میکنید که به نظر میرسد که قیمت در یک وضعیتِ به طور مداوم در حال تغییر، به پایین‌ترین نقطه؛ رسیده است و رو به بهبود میباشد[15] و یک حرکت جدیدِ رو به بالا را آغاز نموده است. با استفاده از دانش خود درباره امواج الیوت، شما این حرکت رو به بالا را بعنوان موج 1 نام گذاری میکنید و retracement را با موج 2 نام گذاری میکنید.
به منظور یافتن نقطه ورود خوب، شما به مدرسه پیپسولوژی (PIPSOLOGY) بازمیگردید تا دریابید که کدامیک از راهنماییها و قوانین کاردینال (اساسی) را میتوانید بکار برید. در اینجا چیزی آورده شده مبنی بر اینکه شما دریافتید:
- قانون شماره 2: موج 2 هرگز نمیتواند فراتر از آغاز موج 1 بروید
- موجهای 2 و 4 متناوبا از سطوح بازگشتی(retracement) فیبوناچی فاصله گرفته و دوباره بجای اول باز میگردند
بنابراین، با استفاده از مهارتهای معامله گری امواج الیوت خود؛ تصمیم میگیرید که از ابزار فیبوناچی استفاده کنید تا ببینید آیا قیمت در سطح Fib است یا خیر. قیمت درست مانند بستنی؛ در حوالی سطح 50% است. اوه؛ این میتواند اغاز موج 3 باشد، که یک سیگنال خرید خیلی قوی است.
از آنجا که شما معامله گر هوشمندی در بازار فارکس هستید، باید استاپ ها را نیز مد نظر قرار دهید. قانون اساسی شماره 2 بیان میکند که موج 2 ؛ هرگز نمیتواند فراتر از آغاز موج 1 برود؛ پس شما استاپ خود را در زیر کف قیمتهای قبلی قرار میدهید.
در صورتی که قیمت بیش از 100% از موج 1 ، retrace (بازگشت) نمود، در انصورت شمارش موج[16] شما نادرست است. اجازه دهید ببینیم بعد از آن، چه رخ میدهد.........
آنالیز امواج الیوت شما انجام شده و شما حرکت رو به بالای بزرگی را گرفته اید! شما به وگاس (یا ماکائو) رفتید ، تمام سود فارکس خود را بر روی رولت بریزید، و درست به جایی که آغاز کرده بودید ، بازگردید. برای شما جای بسی خوشبختی است که ما یک سناریوی دیگر برای شما داریم که شما میتوانید دوباره پول زیادی را بدست آوردید.....
سناریوی 2:
در این زمان، اجازه بدهید از دانش خود درباره ساختارهای( الگوهای) موجهای اصلاحی برای گرفتن آن pipها استفاده کنیم.
شما در یک روند نزولی، شروع به شمارش امواج میکنید و توجه میکنید که موجهای اصلاحی ABC در حال حرکت به حاشیه ها[17] هستند. اوه؛ آیا این یک ساختار تخت است؟ این، بدین معناست که وقتی موج C خاتمه می یابد، قیمت ممکن است یک موج محرک جدید را شروع کند.
با اعتماد بر مهارتهای امواج الیوت خود، به پیش میروید و در بازار فروش را انجام میدهید به امید اینکه موجهای محرک جدیدی را بگیرید.
شما درست در موردی که شمارش موج شما نادرست است، استاپ را درست به اندازه به اندازه چند pip، بالاتر از آغاز موج 4 ؛ قرار میدهید.
به این دلیل که ما انتهای خوب را میپسندیم، ایده معامله شما خوب کار میکند و در این روز، به شما چند هزار pip میدهد، اما همیشه این طور نمیشود.
همچنین شما ، این بار درسهایی را آموختید ، این بار از رفتن به وگاس صرفنظر میکنید و تصمیم میگیرید که از سود خود برای افزایش دادن سرمایه ی خود برای معامله گری در فارکس استفاده کنید.
جمع بندی: تئوری امواج الیوت
- موجهای الیوت؛ فراکتال هستند. هر موج میتواند به بخشهایی شکسته شود، هر یک از انها یک کپی خیلی مشابه از کل [موجها] هستند. ریاضیدانان علاقه دارند که به این خاصیت؛ اصطلاح " خود شباهتی " اطلاق کنند
- یک بازار در حال روند(گیری) ، با ساختار الگوی موج 5-3 حرکت میکند.
- اولین الگوی 5-موجی با نام موج محرک نامیده میشود
- یکی از سه موج محرک (1, 3یا 5) همواره توسعه یافته خواهند بود. موج 3 معمولا ، یک موج توسعه یافته (مطول) است.
- دومین الگوی 3-موجی با نام موج اصلاحی نامیده میشود. حروف A, B و C ، برای پیگیری اصلاح ؛ بجای اعداد بکار میروند.
- موجهای 1و3و5 ، از الگوی محرک 5-موجی کوچکتر تشکیل شده اند در حالیکه موجهای 2 و 4 از الگوی اصلاحی 3 – موجی کوچکتر ساخته شده اند.
- 21 نوع از الگوهای اصلاحی وجود دارند اما انها، فقط از سه صورت بندی خیلی ساده که به راحتی قابل فهم هستند، تشکیل شده اند.
- سه الگوی موجی اصلاحی بنیادی عبارتند از زیگزاک، تخت و مثلثها.
در هنگام برچسب گذاری موجها، سه قانون کاردینال(اساسی) در تئوری موج الیوت وجود دارند :
- قانون شماره 1، موج 3 هرگز نمیتواند کوتاهترین موج محرک باشد
- قانون شماره 2، موج 2 هرگز نمیتواند فراتر از اعاز موج 1 برود
- قانون شماره 3، موج 4 هرگز نمیتواند از منطقه قیمتی مشابه با موج 1 عبور کند.
اگر شما به اندازه کافی به نمودار نگاه کنید، خواهید دید که بازار واقعا حرکت خود را مطابق با موجها انجام میدهد.
به این دلیل که بازار فارکس هیچگاه درست همانند مطالب آورده شده در کتابهای مرجع حرکت نمیکند, قبل از اینکه بتوانید به راحتی با موجهای الیوت کار کنید، باید ساعتهای خیلی طولانی، تمرین آنالیز موجها را انجام دهید. سخت کوش باشید و هرگز دست از تلاش برندارید! برای شرکت در دوره آموزش پیشرفته امواج الیوت در دوره جامع امواج الیوت شرکت کنید.
شما تنها سه قدم تا ورود به دنیای فارکس فاصله دارید ( برای ورود روی لینک های زیر کلیک کنید):
برای دریافت مقاله آموزش گام به گام الیوت به صورت PDF روی لینک کلیک کنید.
[3] corrective waves
[4] stocks
[5] تیک پرافیت(Take Profit) به‌معنی حدی است که شما میتوانید تعیین کنید که در صورت رسیدن نرخ زوج ارز مورد معامله به آن، معامله بسته شده و سود حاصله به‌صورت خالص به حساب شما منظور گردد.
[6] fifth wave which is extended
[7] bull market
[8] The Flat Formation
[9] sideways
[10] fractal
[11] Cardinal
[12] truncation
[13] bounce off
[14] Hypothetical
[15] bottomed out
[16] wave count
[17] sideway
