یکی از جذابیتهای اصلی فارکس نسبت به سایر بازارهای مالی، امکان استفاده از اهرم (لوریج) بالاتر است. لوریج به معاملهگران اجازه میدهد با سرمایه کم، معاملات بزرگتری انجام دهند و سود بالقوه خود را افزایش دهند. با این حال، بسیاری از افراد با مفهوم لوریج، نحوه استفاده از آن و تأثیرش بر معاملات آشنا نیستند.
در فرآیند آموزش فارکس، شما یاد میگیرید چگونه از اعتبار ارائهشده توسط بروکر برای معاملات خود استفاده کنید. استفاده از اهرم میتواند سود شما را چندین برابر کند، اما در عین حال ریسک معاملات را نیز افزایش میدهد. در این مقاله، به بررسی مفهوم لوریج، نحوه محاسبه و استفاده از آن میپردازیم و با مثالهای کاربردی، درک بهتری از این ابزار قدرتمند در فارکس ارائه میکنیم.
لوریج چیست؟
اهرم،، ضریب یا لوریج (Leverage) به ابزاری گفته میشود که به معاملهگران اجازه میدهد تا با استفاده از سرمایه قرض گرفته شده از بروکر، معاملات بزرگتری را انجام دهند. به عبارت دیگر، معاملهگر با واریز مبلغی به عنوان "مارجین" (Margin) یا وثیقه، میتواند تا چند برابر آن، معامله انجام دهد. این نسبت، به عنوان "ضریب اهرمی" (Leverage Ratio) شناخته میشود و به صورت 1:50، 1:100، 1:500 و... بیان میشود. برای مثال، ضریب اهرمی 1:100 به این معناست که معاملهگر با 1000 دلار مارجین، میتواند معاملهای به ارزش 100,000 دلار انجام دهد.
معاملات اهرم دار با معاملات بدون اهرم چه تفاوتی دارند؟
معاملات اهرم دار و بدون اهرم دو روش معاملاتی متفاوت در بازارهای مالی هستند که هر کدام ویژگیها و ریسکهای خاص خود را دارند. در معاملات بدون اهرم، معاملهگر تنها از سرمایه خود برای انجام معاملات استفاده میکند. به عنوان مثال، اگر شما 1000 دلار سرمایه داشته باشید، میتوانید تا سقف 1000 دلار معامله کنید. سود و زیان شما نیز به طور مستقیم با تغییرات قیمت دارایی مرتبط است. در این نوع معاملات، ریسک محدود به میزان سرمایه شماست و احتمال از دست دادن بیشتر از آن وجود ندارد.
در مقابل، معاملات اهرم دار به معاملهگر اجازه میدهد تا با استفاده از اهرم (Leverage)، حجم معاملات خود را افزایش دهد. اهرم در واقع نوعی وام است که توسط کارگزار (Broker) به معاملهگر داده میشود. به عنوان مثال، اگر شما 1000 دلار سرمایه داشته باشید و از اهرم 1:10 استفاده کنید، میتوانید تا سقف 10000 دلار معامله کنید. در این حالت، سود و زیان شما 10 برابر بیشتر از حالت بدون اهرم خواهد بود.
استفاده از اهرم میتواند سود زیادی را در معاملات نصیب معاملهگر کند، اما در عین حال ریسک بسیار بالایی نیز دارد. اگر قیمت دارایی برخلاف پیشبینی شما حرکت کند، ضرر شما نیز 10 برابر بیشتر خواهد بود و حتی ممکن است تمام سرمایه خود را از دست بدهید. به همین دلیل، معاملات اهرم دار برای معاملهگران حرفهای و با تجربه مناسب است و نیاز به دانش و تحلیل دقیق بازار دارد. در نهایت، انتخاب بین معاملات اهرم دار و بدون اهرم بستگی به میزان سرمایه، تجربه، ریسکپذیری و استراتژی معاملاتی شما دارد. برای شروع، بهتر است با معاملات بدون اهرم شروع کنید و پس از کسب تجربه و دانش کافی، در صورت تمایل میتوانید از اهرم نیز استفاده کنید.
در کدام بازارها میتوان از لوریج استفاده کرد؟
لوریج در بازارهای مختلفی مانند فارکس، سهام و ارزهای دیجیتال قابل استفاده است. در فارکس، معاملهگران با استفاده از لوریج میتوانند معاملات بزرگتری نسبت به سرمایه اولیه خود انجام دهند. این ابزار در بازار سهام نیز توسط برخی کارگزاریها ارائه میشود و تحت عنوان اعتبار به سهامدار داده میشود و به آنها امکان میدهد با قرض گرفتن، سهام بیشتری خریداری کنند.
در بازار ارزهای دیجیتال نیز بسیاری از صرافیها امکان معامله با لوریج را فراهم میکنند. این ویژگی به معاملهگران اجازه میدهد تا با سرمایه کم، موقعیتهای بزرگتری باز کنند. با این حال، استفاده از لوریج ریسکهای قابل توجهی دارد و نیازمند مدیریت دقیق است.
ارائه لوریج به مشتریان چه نفعی برای بروکر ها دارد؟
ارائه لوریج به مشتریان برای بروکرها و کارگزاریها سودآوری بیشتری به همراه دارد، زیرا معاملهگران با استفاده از لوریج حجم معاملات خود را افزایش میدهند. این افزایش حجم، کارمزد و اسپرد بیشتری برای بروکرها ایجاد میکند. همچنین، جذب مشتریانی که به دنبال فرصتهای معاملاتی بزرگتر هستند، برای بروکرها آسانتر میشود.
از سوی دیگر، لوریج باعث افزایش نقدینگی در بازار میشود که این امر به نفع بروکرها است. با این حال، بروکرها باید ریسکهای مرتبط با لوریج را مدیریت کنند تا از ضررهای بزرگ مشتریان و تأثیرات منفی بر کسبوکار خود جلوگیری نمایند. در کل، لوریج ابزاری است که هم برای معاملهگران و هم برای بروکرها فرصتهایی ایجاد میکند.
نحوه محاسبه ضریب اهرمی
همانطور که قبلاً توضیح داده شد، اهرم یا لوریج به شما امکان میدهد با سرمایه کمتر، معاملات بزرگتری در فارکس انجام دهید. در اینجا نحوه محاسبه اهرم با توجه به میزان مارجین مورد نیاز برای باز کردن یک معامله آورده شده است. اگر به خوبی نمیدانید مارجین چیست، مقاله مرتبط را مطالعه نمایید.
فرمول:
اهرم = ارزش کل معامله / مارجین
فرض کنید که شما نیاز دارید 1% از سرمایه خود را که در کارگزاری گذاشته اید به عنوان وثیقه قرار دهید و یک لات استاندارد USD/CHF معامله کنید. ارزش هر لات معامله 100,000 دلار است که بر حسب ارز پایه (دلار) که در این جفت ارز وجود دارد، محاسبه می شود. شما برای باز کردن این معامله باید حداقل 1% از 100,000 دلار را به عنوان وثیقه یا مارجین کنار بگذارید، که می شود 1,000 دلار. در این حالت، از اهرم 1:100 استفاده کرده ایم که پول شما را 100 برابر کرده است.
هر چند که لوریج بر حسب مارجین، بر میزان ریسک معامله شما مستقیم تاثیر نمی گذارد و به طور مستقیم در سود و ضرر هم تاثیر نمی گذارد، چه شما از 1% از میزان مارجین نسبت به کل معامله استفاده کنید و چه از 2%. این موضوع به این دلیل است که معامله گر می تواند از تمام سرمایه خود به عنوان وثیقه برای یک معامله استفاده کند، نه فقط از مارجین مورد نیاز. این نشان می دهد که اهرم واقعی، معیار دقیق تری برای سنجش سود و ضرر معامله است، نه اهرم بر حسب مارجین.
لوریج یا اهرم واقعی = ارزش کل معامله/ ارزش سرمایه گذاری شده
برای مثال اگر شما 10000$ در حسابتان داشته باشید و یک معامله 1 لاتی معادل 100000$ دلار باز کنید در واقع در حال استفاده از لوریج 1:10 هستید. 100000\10000=10. اگر شما معامله 2 لاتی باز کنید، که نیاز به داشتن 200000$ است، یعنی شما از لوریج یا اهرم 20 استفاده می کنید.
این یعنی لوریج در فارکس بر حسب مارجین یا پول وثیقه گذاشته شده برابر با بیشترین لوریجی است که معامله گر می تواند از آن استفاده کند. از آنجایی که معامله گران از کل حسابشان به عنوان وثیقه برای یک معامله استفاده نمی کنند این دو عدد با هم فرق می کند.
به صورت کلی معامله گر باید از تمام منابعش استفاده کند اما این بدان معنا نیست که از لوریج 1:1000 یا 1:3000 استفاده کنید. لوریج فقط باید زمان مورد استفاده قرار بگیرد که شما ستاپ های 70% پرایس اکشن پیش رویتان است. وقتی شما میزان ریسک را بر حسب پیپ اندازه گیری کنید، می توانید آن را به دلار تبدیل کنید و متوجه شوید که در صورت برخورد به حد ضرر، چقدر از سرمایه شما کم می شود. ما در ابتدای این مقاله فرض را بر این گذاشتیم که شما معامله گران حرفه ای و عاقلی هستید که برای تمام معامله تان حد ضرر می گذارید. به عنوان یک قانون کلی، ضرر شما نباید بیش از 3% سرمایه شما باشد.
اگر لوریج در فارکس به نوعی انتخاب شود که ضرر شما به 30% سرمایه تان برسد، شما با توجه به میزان ضرر باید لوریج خود را تغییر دهید. معاملهگران باتجربه نیز باید با احتیاط از لوریج بالا استفاده کنند و ریسک معاملات خود را به طور کامل مدیریت کنند.
ممکن است معامله گران حتی مارجینی که باید برای هر معامله استفاده کنند را محاسبه کنند. فرض کنید که شما 10000$ در حساب تجاری تان دارید و تصمیم گرفتید تا یک معامله 0.1 لاتی باز کنید. هر واحد نوسان بر حسب پوینت 10 سنت سود و ضرر دارد و به نوعی اگر بازار 1 پیپ در جهت یا خلاف جهت شما پیش برود 1 دلار سود یا ضرر می کند. اگر شما معامله 1 لاتی باز کنید، هر پوینت نوسان 1$ و هر 1 پیپ نوسان 10$ به سرمایه شما اضافه یا از آن کم می کند. اگر شما حجم را 10 برابر کنید، هر پیپ نوسان به شما 100$ سود یا ضرر خواهد داست. بنابراین اگر شما بخواهید تنها 30 پیپ ضرر کنید معادل 30$ خواهد بود و 300$ برای کسانی که 1 لات معامله می کنند و 3000$ برای کسانی که 10 معامله می کنند.بنابراین اگر بخواهید مدیریت سرمایه را رعایت کنید، شما فقط باید 3 لات معامله باز کنید حتی اگر بتوانید بیشتر از این عدد را وارد بازار کنید.
استفاده از ضریب اهرمی مناسب
حال که میدانید ضریب اهرمی چیست، حتما متوجه این موضوع شده اید که اهرم می تواند به شما کمک کند تا سود خود را به طور قابل توجهی افزایش دهید. با این حال، استفاده از اهرم به طور غیرمسئولانه می تواند منجر به ضررهای قابل توجهی نیز شود. از این رو انتخاب لوریج مناسب در فارکس برای هر معامله گر بسیار مهم است.
در بازار فارکس افراد بیشتر از لوریج 1:100 استفاده می کنند و این بدان معناست که شما به ازای هر 1000$ در حسابتان می توانید تا 100000$ معامله کنید. حتما به این موضوع اگاه هستید که ما برای معامله در بازار فارکس، نوسان قیمت ها را با پیپ می سنجیم. یکی از کوچک ترین واحد های نوسانی که ارزشش وابسته به جفت ارز یا کالا دارد. تمام این نوسانات بر حسب سنت هستند. برای مثال وقتی در جفت ارز GBPUSD شما شاهد نوسان 100 پیپ هستید و جفت ارز از نرخ 1.9500 به 1.9600 می رسد، در بازار تبادل ارزها فقط شاهد نوسان 1 سنتی هستیم.
برای همین است که تراکنش ها باید در یک مقدار قابل توجه باشند تا سود معنی داری به شما بدهند. وقتی شما با استفاده از ضریب اهرمی به راحتی با رقم 100000$ طرف هستید، هر تغییر کوچک در قیمت یک جفت ارز باعث ضرر یا سود زیاد می شود.
ریسک افراطی استفاده از اهرم در فارکس
اینجا همانجاست که شمشیر دولبه وسط می آید. لوریج پتانسیل میزان سود یا ضرر را به شما نشان می دهد. هرچه از ضریب اهرمی (لوریج) بیشتری استفاده بکنید ریسک بیشتری کرده اید. ریسک لزوما ارتباط مستقیم با لوریج بر حسب مارجین ندارد ولی به صورت غیر مستقیم می تواند تاثیر گذار باشد.
اجازه دهید با یک مثال برای شما توضیح دهیم
معامله گر A و معامله گر B، هر دو در حسابشان 10000$ پول است و در بروکری کار می کنند که حداقل باید از لوریج 1:100 استفاده کنند. پس از مدتی تحقیق آن ها متوجه می زنند که جفت ارز USDJPY به قله رسیده و قرار است ریزش داشته باشد. آن ها در نرخ 120، اقدام به فروش می کنند.
معامله گر A انتخابش این است که از 50 برابر لوریج واقعی استفاده کند و معامله ای باز کند که 500000$ دلار درگیر می شود 50× 10000$، با تکیه بر 10000$ که در حسابش دارد. به این خاطر که قیمت USDJPY روی 120 است یک پیپ نوسان در این جفت ارز در حجم 1 لات، ارزشی معادل 8.30$ دارد. وقتی فردی با 5 لات معامله می کند ارزش هر پیپ می شود 41.50$. اگر قیمت این جفت ارز از 120 به 121 برسد، معامله گر A 100 پیپ را از دست می دهد که معادل 4150$ است. این بدان معناست که این معامله گر با توجه به سرمایه 10000$، 41.5% از سرمایه اش را از دست می دهد. فقط با همین 1 معامله
معامله گر B که محافظه کار تر است تصمیم می گیرد تا با 5 برابر لوریج واقعی معامله کند و معامله فروشی به ارزش 50000$ (5×10000$) با تکیه بر سرمایه 10000$. در این معامله 50000$، که نیم لات حجم دارد، اگر نرخ جفت ارز USDJPY از 120 به 121 برسد، معامله گر B، 100 پیپ را از دست می دهد که معادل 415$ است. این ضرر معادل از دست رفتن 41.5% از سرمایه اش است.
جمع بندی
در این مقاله به صورت کامل شرح دادیم لوریج چیست و به این موضوع اشاره کردیم که ضریب اهرمی ابزاری قدرتمند در بازارهای مالی می باشد که به معاملهگران این امکان را میدهد تا با سرمایه کمتر، حجم معاملات خود را افزایش دهند و در نتیجه، سود (یا ضرر) بیشتری کسب کنند. یاد آور میشویم در کنار لوریج، استفاده از مدیریت سرمایه درست نیز برای رسیدن به سود ضروری است.
معاملهگران باید به خوبی بدانند ضریب اهرمی یا لوریج چیست و با احتیاط از آن استفاده کنند و از یک استراتژی مدیریت ریسک مناسب بهره ببرند. استفاده از لوریج کم در هر معامله، فضای بیشتری برای مدیریت ریسک و حفظ سرمایه به شما میدهد. لوریج انعطافپذیری بالایی دارد و شما میتوانید برای هر معامله آن را به طور جداگانه مدیریت کنید. با درک صحیح لوریج و استفاده هوشمندانه از آن، میتوانید به عنوان یک معاملهگر موفق در بازارهای مالی عمل کنید.